Komponent Komputerowy Roku. NVIDIA GeForce RTX 4090 nie bierze jeńców
Wybranie zwycięzcy plebiscytu Imperatory WP 2022 w kategorii "Komponent Komputerowy Roku" nie było łatwe. Wśród nominowanych znalazły się bardzo udane produkty, które spotkały się z pozytywnym odbiorem redaktorów, jak i samych klientów – niewątpliwie można mówić o rewolucyjnym sprzęcie, który będzie miał wpływ na rozwój rynku komputerowego przez kolejne lata. Zgodnie z decyzją ekspertów, najciekawszą i najbardziej innowacyjną propozycją została wybrana karta graficzna Nvidia GeForce RTX 4090.
NVIDIA GeForce RTX 4090 to topowy przedstawiciel serii kart graficznych GeForce RTX 4000, które pojawiły się w komputerach stacjonarnych i laptopach. Najlepszych, najbardziej dopracowanych i najpotężniejszych kart graficznych na rynku. Nowe karty bez wątpienia będą przełomem. Nie mówimy jednak tylko o przełomie na rynku kart graficznych czy podzespołów komputerowych, ale również o przełomie na rynku gier komputerowych.
Sukces kart graficznych GeForce RTX 4000 w dużej mierze wynika z nowej architektury Ada Lovelace, która wprowadza przeprojektowane multiprocesory strumieniowe, a także usprawnione jednostki odpowiedzialne za Ray Tracing i obliczenia Tensor. W praktyce oznacza to ogromny wzrost – nie tylko wydajności, ale też efektywności energetycznej. Wystarczy wspomnieć, że możemy tutaj liczyć na ponad dwukrotnie wyższą wydajność względem starej architektury Ampere przy tym samym poborze mocy.
Nowa architektura to także jeszcze lepsza funkcjonalność, która będzie miała wpływ na graczy i streamerów. Producent wprowadził technologię DLSS 3.0 – Frame Generation, która pozwala generować dodatkowe, pośrednie klatki, tym samym znacząco zwiększając płynność animacji bez widocznego wpływu na jakość obrazu. Co prawda na premierę nie otrzymaliśmy zbyt dużej liczby gier ze wsparciem dla technologii, ale takich tytułów z biegiem czasu powinno przybywać.
To jednak nie wszystko. Dodano też sprzętowe wsparcie dla znacznie efektywniejszego kodeka AV1, dzięki czemu karta radzi sobie ze streamowaniem wideo 4K przy płynności 120 fps utrzymując dobrą wydajność sprzętu. Szkoda jednak, że zabrakło wsparcia dla interfejsu Displayport 2.1, który będzie stosowany w najnowszych i najlepszych monitorach (szczególnie, że taki interfejs znalazł się w nowych kartach graficznych AMD Radeon RX 7000).
GeForce RTX 4090 to niejako wizytówka generacji Ada Lovelace. Na pokładzie znalazł się układ graficzny Ada Lovelace AD102, ale w mocno przyciętej konfiguracji z 16 384 jednostkami cieniującymi, 128 jednostkami RT i 512 jednostkami Tensor (może to sugerować, że za jakiś czas powstanie jeszcze wydajniejszy model z pełnym rdzeniem – np. hipotetyczny GeForce RTX 4090 Ti). Do dyspozycji oddano też 24 GB szybkiej pamięci GDDR6X 384-bit – jej przepustowość to ponad 1 TB/s (!).
Taka specyfikacja przekłada się na rewelacyjne osiągi. Możemy liczyć na ogromny przyrost wydajności, który sięga nawet kilkudziesięciu procent względem topowych modeli z poprzedniej generacji GeForce RTX 3000. Mówimy więc o największym skoku w wydajności w skali obecnej, jak i całej poprzedniej dekady. Wszystko to przy niższym poborze energii niż topowe jednostki poprzedniej generacji. Takie możliwości jak najbardziej można nazwać rewolucją.
Na rynku pojawiła się masa autorskich, ulepszonych wersji kart 4090. Na pochwałę zasługuje jednak referencyjna wersja akceleratora (Nvidia Founders Edition), która została dopracowana przez projektantów prawie w najmniejszym calu. Zastosowane chłodzenie jest słusznych rozmiarów, ale zapewnia niskie temperatury, a do tego cechuje się bardzo wysoką kulturą pracy. Umówmy się - przy tak złożonym układzie graficznym, jakim jest AD102, niewątpliwie można mówić o sporym wyczynie.
Nowej karty Nvidii nie ominęły jednak problemy. Największą bolączką okazało się nowe złącze zasilania 16-pin (12VHPWR), które było krytykowane za awaryjność – w sieci pojawiały się doniesienia o przegrzewaniu i topieniu gniazda, co powodowało uszkodzenie całej karty graficznej. Według oficjalnego komunikatu producenta, łącznie zidentyfikowano około 50 takich przypadków i miały one być spowodowane niewłaściwym mocowaniem wtyczki w gnieździe.
GeForce RTX 4090 to topowa karta graficzna, która świetnie wykorzystuje możliwości nowej architektury. Należy jednak zaznaczyć, że to wyjątkowa konstrukcja, która w rzeczywistości jest adresowana dla wąskiego grona odbiorców – konstrukcja sprawdzi się w najwydajniejszych komputerach do grania, ale też w stacjach roboczych do tworzenia treści. Mówimy o karcie graficznej kosztującej 10 tysięcy złotych, więc mało kto będzie mógł sobie na nią pozwolić. W tym segmencie wydajnościowym to (mimo wszystko!) naprawdę tania propozycja.